เรื่องย่อละคร “คาดเชือก”
“โพธิ์ทอง” เป็นอำเภอเดียวในลุ่มน้ำภาคกลาง ซึ่งยังคงมีวิถีชีวิตริมน้ำที่ยังมีลมหายใจ ในขณะที่ชุมชนริมน้ำอื่นๆล้วนแต่หันไปใช้การสัญจรทางบกเกือบหมดแล้ว และด้วยความที่ชุมชนแห่งนี้เข้าถึงลำบาก จึงเป็นแหล่งที่มาเฟียเจ้าถิ่นอย่าง นายทองคำ ทำมาหากินด้วยธุรกิจผิดกฎหมาย ทั้งบ่อนการพนันยาเสพติด นายทองคำผูกคาดแต่เพียงผู้เดียว โดยไม่มีใครกล้าต่อกรด้วย แม้แต่เจ้าหน้าที่บ้านเมืองก็ต้องปล่อยเกียร์ว่างเพื่อความปลอดภัยของตัวเอง และแล้วในวันหนึ่ง ชายหนุ่มแปลกหน้าก็ปรากฏตัวขึ้นด้วยมาดยียวนกวนประสาทและฝีมือมวยคาดเชือกที่ไม่เคยเห็นมาก่อน มีความหนักหน่วงรุนแรงแบบแปลกๆที่ดูเหมือนไม่ตั้งใจ แต่ผู้ที่โดนเข้าไปถึงหลับกลางอากาศ ซึ่งความยียวนของเขาผู้ที่ได้พบ และปะทะคารมกับเขาเป็นคนแรกคือ ละไม นักธุรกิจสาวสวยเจ้าของกิจการตลาดน้ำ และปั๊มน้ำมัน ซึ่งเป็นมรดกตกทอดมาจากบิดามารดาที่เสียชีวิตจากการฆาตกรรมที่ทำให้ดูเป็นเหมือนอุบัติเหตุ
ละไมมีน้องสาวคนเดียวคือ ละเมียน ทั้งสองสาวมีนิสัยใจคอต่างกันสุดขั้ว ละไมนั้นออกจะถือตัว ไฮโซฯ และนิสัยที่เป็นที่เลื่องลือคือ งก และเค็ม แต่ลึกๆ แล้วเป็นคนมีจิตใจดี ส่วนละเมียนออกจะติดดิน มึงมาพาโวย ใจร้อน เจ้าอารมณ์ ขณะที่ละไมคบกับ ทองดี ลูกชายหัวแก้วหัวแหวนของทองคำอภิมหา มาเฟียผู้ทำธุรกิจผิดกฎหมายทุกชนิด ละเมียนก็สนิทสนมกับ จวง แม่ของ บุญสม มวยคาดเชือกฝีมือดีคู่แข่งของทองดี ไม่มีใครรู้ว่าลึกๆ แล้วบุญสมกับละเมียนรู้สึกอย่างไรต่อกัน แต่ภาพที่ออกมาทั้งคู่จะปะทะคารมกันตลอดเวลาโดยเสมอ ละเมียนซึ่งดูจะเกลียดชังบุญสมจนออกนอกหน้า ด้วยมีความคิดว่าเขาเป็นอันธพาล คอยหาแต่เรื่องเดือดร้อนใส่ตัวและแม่ ในความเป็นจริงผู้ที่ฆ่าพ่อแม่ของ 2 สาว คือทองคำและทองดี ทั้งนี้เพราะทั้ง 2 คนไม่พอใจที่ละไมคบกับทองดี และถ้าไม่มีพ่อแม่ ทองดีก็จะได้แต่งงานกับละไม ธุรกิจของครอบครัวละไมก็จะตกเป็นของสองพ่อลูกโดยปริยาย แต่ทุกอย่างกลับไม่เป็นตามนั้น ด้วยละไมสาบานว่าจะไม่ยอมแต่งงานหรือหาความสุขใดๆให้ตัวเอง ถ้าไม่ได้ตัวฆาตกรมาลงโทษ ถึงแม้ทองดีพยายามแสดงความเอื้อเฟื้อต่างๆ และช่วยสืบหาฆาตกร แต่ละไมก็ยังไม่ใจอ่อน
ภายใต้สีหน้าท่าทางที่ดูเรื่อยเปื่อยไม่จริงจังแถมกวนโมโห อันเป็นพรสวรรค์นั้น คือความฉลาดเป็นกรดชนิดหาตัวจับได้ยาก ความสามารถพิเศษของธนูคือสมองจะรับภาพการต่อสู้ชนิดต่างๆจากสายตา แล้วบันทึกไว้อย่างรวดเร็วราวกับสมองกล อีกทั้งพร้อมจะใช้ได้ทุกเมื่อ ธนู เดินทางมา “โพธิ์ทอง” เพื่อจะสำรวจสภาพความเป็นอยู่ และวิถีชีวิตของชาวบ้านก่อนจะมารับตำแหน่งปลัดอำเภอแทนปลัดอำเภอคนเก่าที่ถูกนายทองคำใช้อิทธิพลบีบจนต้องออกไปจากพื้นที่ เมื่อไม่ทำตามที่นายทองคำต้องการก็กลายเป็นศพขึ้นอืดลอยในแม่น้ำ ละไมซึ่งค่อนข้างถือตัวแสดงอาการรังเกียจ และดูถูกกริยาวาจาของธนูอย่างไม่ไว้หน้า ธนูกลับรู้สึกพอใจที่จะกระเซ้าเย้าแหย่จนละไมต้องหัวเสียกลับไป และเมื่อได้พบกันอีกในครั้งต่อๆมา ธนูก็ได้พบคุณสมบัติเด่นอีก 2 ข้อของละไมคือ งก และเค็มจนเป็นที่เลื่องลือ ละไมมีน้องสาวคนเดียวชื่อ ละเมียน ละเมียนนั้นเป็นวัยรุ่นใจร้อน...เจ้าอารมณ์ แต่ก็แปลกที่เธอดูจะถูกชะตา และเข้ากันได้ดีกับธนูซึ่งทำให้พี่สาวไม่พอใจเป็นอย่างมาก ละเมียนเองก็มีศัตรูคู่อาฆาต คือบุญสม
ละไมซึ่งทิ้งท้ายกับธนูด้วยประโยคที่ว่า “ฉันจะไปฟ้องคุณทองดี” ได้นำหนังสือตำรามวยเล่มนั้นซึ่งก็คือ “ตำราพยัคฆ์ดำ” อันลือลั่นของ ช้างสาร ด่านพญายม มาให้ทองดี ทองดีเอาไปให้ทองคำ ทองคำแปลกใจและดีใจ ที่ตำราเล่มนั้นตกมาอยู่ที่ตนโดยไม่คาดฝัน ถึงแม้อีก 2 ท่าสุดท้ายที่ร้ายกาจที่สุดจะถูกฉีกหายไป แต่ก็ได้มาถึง 3 ท่าแรก จึงนำไปฝึกกับลูกชาย และคิดท่าใหม่โดยผสมผสาน พยัคฆ์ดำ 3 ท่าแรกกับท่าไม้ตายของตน
ธนูนั้นหลังจากปะทะคารมกับละไม ได้มาเที่ยวตลาดแล้วมีเรื่องกับลูกน้องคนสำคัญของทองดี ธนูสามารถชนะได้หมดจนเป็นที่ประทับใจชาวบ้านซึ่งถูกอิทธิพลมืดกดหัวมานาน ธนูถูกไล่ล่าจึงไปซ่อนตัวในบ้านละไม ซึ่งละไมก็เป็นคนมาพบอีก ธนูจึงจับละไมมัดปากและแขนเพื่อไม่ให้เป็นอุปสรรคในการหนีของเขา การกระทำของธนูยิ่งสร้างความเกลียดชังและเจ็บแค้นให้ละไมและทองดีมากยิ่งขึ้น สำหรับธนูได้ปลอมตัวเข้ามาใน “โพธิ์ทอง” อีกครั้งในรูปของคนขายลอตเตอรี่ การเข้ามาครั้งที่ 2 นี้เอง ทำให้เขาได้ข้อมูลต่างๆ ของ “โพธิ์ทอง” และตระกูลทองคำเพิ่มขึ้นอีก รวมทั้งได้รับรู้เรื่องราวของบุญสมที่ขึ้นชก กับนักมวยต่างถิ่นจนทำให้นักมวยต่างถิ่นนั้นตาย ธนูได้เก็บงำความสงสัยไว้
บุญสมมีวิชามวยที่ ครูจรัล ครูมวยที่ถ่ายทอดไว้ให้ ซึ่งในบรรดาลูกศิษย์ของครูจรัล ก็มีบุญสมกับ ทองดีลูกชายของนายทองคำเท่านั้น ที่ถือเป็นศิษย์เอกที่มีฝีมือดีที่สุด แต่สิ่งที่ทำให้ครูจรัลเสียใจเป็นอย่างมากก็คือศิษย์เอกทั้งคู่เมื่อโตขึ้นกลับตั้งตัวเป็นศัตรูกัน บุญสมมักจะสืบหาข่าวนายทองคำเอาไปแจ้งตำรวจ แต่เมื่อทางการเมินเฉยเขาก็จะลงมือเอง ทำให้บุญสมมีเรื่องกับ ผู้กองเพชร เพราะบุญสมทำเกินหน้าที่ของประชาชนทั่วไป ทุกคนมองว่าเขาเป็นคนเกเร และนำความเดือดร้อนมาให้ชาวบ้าน เพราะทุกครั้งที่บุญสมไปขัดขวางมาเฟียอย่างนายทองคำ นายทองคำกับทองดีลูกชายก็จะมาเอาคืนกับชาวบ้านทุกครั้ง และกลับกลายเป็นว่าบุญสมเป็นคนชักนำความเดือดร้อนมาให้ ซึ่งบุญสมเองก็ไม่ยอมลดราวาศอกให้พวกนายทองคำเช่นกัน ทำให้บุญสมกับนายทองคำ และทองดี ทั้งสองฝ่ายยิ่งเป็นไม้เบื่อไม้เมากันยิ่งขึ้น แต่ชะตาชีวิตของเขาต้องผกผันเมื่อเขาขึ้นประฝีมือกับนักมวยคาดเชือกต่างถิ่น เขาโกรธที่คู่ชกต่างถิ่นพูดจาดูถูกถิ่นเกิดของตน แต่สิ่งที่ไม่คาดคิดก็คือคู่ชกของเขากลับตายคาเวทีท่ามกลางความตกตะลึงของทุกคน บุญสมโดนตำรวจจับ และถูกศาลตัดสินจำคุกนับสิบปี คนที่เสียใจมากคือจวงแม่ของบุญสม รวมถึงครูจรัลและ พุด ลูกน้องที่นับถือบุญสมเหมือนพี่ชายแท้ๆ ขณะที่ชาวบ้านต่างโล่งอกเมื่อคนที่พวกเขาคิดว่าเป็นนักเลงหัวไม้อย่างบุญสมติดคุกไปได้ คนที่ดีใจและสะใจมากที่สุดที่บุญสมต้องติดคุกคือนายทองคำและทองดีลูกชายที่หมดเสี้ยนหนามไปได้ พุดได้ไปรู้มาว่าเหตุที่นักมวยต่างถิ่นตายคาสนามมวยไม่ใช่เพราะบุญสม แต่เป็นเพราะถูกนายทองคำวางยา พุดเดินทางเข้ากรุงเทพฯเพื่อมาเยี่ยมบุญสม และบอกข่าวเรื่องแม่จวงป่วย พุดเล่าเรื่องแผนชั่วที่นายทองคำใช้กำจัดบุญสมให้ฟัง บุญสมโกรธมาก เขามุ่งมั่นอย่างมากว่าออกจากคุกไปแล้วเขาจะต้องแก้แค้นสิ่งที่นายทองคำ และทองดีทำกับเขาให้ได้
และแล้วก็ถึงวันที่ธนูเข้ามารับตำแหน่งปลัดอำเภอเต็มตัว ซึ่งเขาได้รับรู้เรื่องราวของบุญสมจากการที่ปลอมตัวเข้ามาฟังชาวบ้านพูดคุยวิพากษ์วิจารณ์กัน นอกจากนี้ยังมีเรื่องราวของข้าราชการดีๆ ที่เคยจะเข้ามาปรับปรุงเปลี่ยนแปลงอำเภอแห่งนี้ให้ดีขึ้น แต่ก็ต้องพ่ายแพ้ต่ออิทธิพลของนายทองคำ ทำให้ต้องถูกย้ายออกไป หรือไม่ก็ต้องตายปริศนา เพราะฉะนั้นทางที่ดีที่สุดที่จะรักษาชีวิต และหน้าที่การงานของเจ้าหน้าที่ในแดนสนธยานี้ก็คือ เอาหูไปนา เอาตาไปไร่ หรือไม่ก็ก้มหัวให้กับนายทองคำไปเลย เมื่อธนูเข้ามารับตำแหน่ง เขาจึงวางแผนมาเป็นอย่างดี โดยทำตัวเรื่อยๆ เฉื่อยๆแต่แอบทำลายแผนการร้ายๆของนายทองคำแบบแนบเนียน...มิหนำซ้ำยังยอมรับของกำนัลจากนายทองคำ ซึ่งทำให้นายทองคำพอใจ อีกทั้ง นายอำเภอปรีชา ที่ทำงานไขเกียร์ว่างรอวันเกษียณก็เบาใจว่า ธนูคงไม่ทำตัวให้เป็นปัญหา แต่แท้ที่จริงแล้ว เขาคอยจับจ้องการกระทำของนายทองคำ และพวกทุกอย่างเพื่อเอาผิดให้ได้ ละไมยิ่งนึกดูถูกธนูว่าในที่สุดก็คือคนของว่าที่สามีตัวเอง และแสดงอำนาจบาตรใหญ่ใส่ธนูเพื่อแก้แค้น แต่ธนูก็ไม่ถือสา แถมยังยั่วโมโหละไมจนโกรธหัวฟัดหัวเหวี่ยงทุกครั้งที่พบกัน ระหว่างนี้เองที่ละเมียนต้องไปเรียนต่อที่กรุงเทพฯ ตามความประสงค์ของพ่อแม่ที่เคยสั่งสอนไว้ เมื่อถึงกรุงเทพฯ ละเมียนไม่ลืมที่จะไปต่อว่าบุญสมที่หาเรื่องจนตัวเองต้องติดคุกทำให้จวงผู้เป็นแม่ต้องตรอมใจ ทำให้บุญสมสะเทือนใจมาก
ธนูได้ทำตัวเป็นลิ่วล้อที่ดีของนายทองคำจนเป็นที่โปรดปรานอย่างมาก ซึ่งทำให้ทองดี และพวกไม่พอใจ พยายามหาทางกลั่นแกล้งตลอดเวลา ละไมเองก็ยิ่งเกลียดชังธนูตามทองดีไปด้วย ธนูทำไม่รู้ไม่ชี้ยั่วยวนกวนประสาท สร้างความปวดเศียรเวียนเกล้าทั้ง 2 คนไปเรื่อยๆ ทองดีถึงกับลอบฆ่าธนูหลายครั้ง แต่ธนูก็อาศัยความสามารถพิเศษรอดไปได้ทุกครั้ง มิหนำซ้ำยังทำกระลิ้มกระเหลี่ยกับละไม ยิ่งทำให้ละไมรู้สึกอับอายที่เหมือนโดนธนูดูถูก...
ในคุกบุญสมได้รู้จักกับ ทองก้อน ตาแก่ที่อดีตเคยเป็นเจ้าของค่ายมวย แต่ชีวิตต้องผกผันถูกพิพากษาจำคุกตลอดชีวิต เพราะต้องโทษคดีฆ่าเมียตัวเองตายเมื่อจับได้ว่าเมียของตนนอกใจ ภายนอกทองก้อนดูเหมือนตาแก่ไร้สาระ ปากเสีย แต่ความจริงแล้วทองก้อนมีฝีไม้ลายมือในเชิงมวยที่หาตัวจับยาก โดยเฉพาะมวยคาดเชือก ทองก้อนเก่งถึงขั้นไม่มีใครกล้าชกด้วย เพราะทองก้อนมีแม่ไม้มวยคาดเชือกเฉพาะตัว และไม่มีใครสามารถทำได้นั้นคือท่า จงอางพ่นพิษ, พิชิตราชสีห์, ธรณีพ่าย, ซึ่งทองก้อนไม่คิดจะถ่ายทอดให้ใครอีก เพราะเป็นไม้ตายที่ร้ายกาจถึงขนาดฆ่าคนตายได้ บุญสมกับทองก้อนสนิทกันมากขึ้น เมื่อบุญสมกับ เสือยิ่ง โจรร้ายที่เพิ่งถูกจับมาติดคุกมีเรื่องกัน บุญสมต่อสู้กับเสือยิ่งอย่างไม่เกรงกลัว ซึ่งทำให้ทองก้อนได้เห็นถึงความกล้าหาญของบุญสม ขณะที่บุญสมเองก็รู้สึกว่าตาแก่ขี้คุกนี้ไม่ธรรมดาแน่ๆ เพราะทองก้อนเคยแอบช่วยบุญสมเมื่อโดนเสือยิ่งลอบทำร้าย
บุญสมถูกลงโทษเพราะมีเรื่องกับเสือยิ่งอีก เดชา ผู้บัญชาการเรือนจำเข้ามาเตือน และให้สติกับบุญสมเรื่องการเดินทางบนเส้นทางของนักสู้ที่ใช้ความเป็นนักเลงไปในทางที่ไม่ถูกไม่ควร ส่วนใหญ่ไม่ตายก็ติดคุก ตัวอย่างรอบตัวมีให้เห็นเกลื่อนในคุก แม้กระทั้งชีวิตของตัวเองก็น่าจะเป็นกระจกเงาสอนตัวเองได้ บุญสมครุ่นคิดทบทวนในสิ่งที่เดชาพูด บุญสมพยายามทำตัวใหม่โดยมีเดชาจับตาเฝ้าดูไม่คลาดสายตา เพราะเดชาเล็งเห็นแววคนจริงในตัวบุญสมโดยเขาแนะนำให้บุญสมเรียนหนังสือจากในคุก ซึ่งบุญสมก็ทำได้ดีมาก เดชาซึ่งเห็นสิ่งดีในตัวบุญสมจึงคอยสนับสนุนบุญสมเต็มที่ เพราะเขาถือว่าการให้โอกาส และการสร้างคนคือสิ่งที่ดีมากกว่าการขังคนในลูกกรงเสียอีก บุญสมเองก็นับถือเดชาเหมือนพ่อ
เวลาผ่านไปบุญสมกลับมาอำเภอโพธิ์ทองในมาดของปลัดอำเภอคนใหม่ โดยธนูได้เลื่อนขึ้นเป็นปลัดอาวุโสแทนคนเก่า ระหว่างเดินทางกลับบุญสมได้พบกับละเมียนซึ่งเพิ่งเรียนจบเช่นกัน ทั้งคู่เกือบมีเรื่องกันอีกเช่นเคย ชาวบ้านเข้าใจว่าบุญสมแหกคุกมาจึงตะโกนขับไล่ แม้จะรู้ว่าบุญสมเป็นปลัดอำเภอ ก็ยังขับไล่อีกเนื่องจากชาวบ้านแม้จะอยู่ภายใต้อำนาจของนายทองคำแต่ก็ใช้ชีวิตได้ปกติ เมื่อมีคนต่อต้านนายทองคำเข้ามาพวกตนจะเดือดร้อน ละเมียนเองก็ยิ่งรังเกียจและไม่ไว้ใจ...ทองดียุละไมให้นำขบวนชาวบ้านมาประท้วง...ธนูซึ่งทราบข่าวจึงมาสังเกตการณ์ แต่กลับถูกลูกหลงไปด้วย บุญสมและธนูหลุดพ้นมาได้อย่างทุลักทุเล และสะบักสะบอมพอกัน ธนูนั้นรู้เรื่องราวของบุญสมมานาน ผิดกับบุญสมที่รู้เพียงว่าธนูเป็นปลัดอาวุโส (ซึ่งละไมเรียกใหม่เป็น “ปลัดแก่”) และสรุปเอาเองตามประสาคนใจร้อนว่าธนูก็คงเหมือนกับข้าราชการส่วนใหญ่ในอำเภอโพธิ์ทอง ที่ก้มหัวให้อิทธิพลของนายทองคำ ส่วนธนูก็นึกขวางความพยศของบุญสม อีกทั้งตัวเขาเองก็ไม่อาจบอกความจริงกับใครได้ว่าเขามีแผนจะจัดการกับนายทองคำอย่างไร ทั้งคู่จึงดูจะไม่กินเส้นกันนัก โดยเฉพาะประการสำคัญบุญสมทะนงในฝีมือมวยคาดเชือกของตนยิ่งนัก แต่เมื่อต้องปะทะกับธนูด้วยความวู่วามใจร้อน ธนูกลับสามารถใช้ท่ามวยเดียวกันต้านทาน