ฝึกอีกแล้วหรือเรา ตั้งแต่เช้ายันค่ำ
หลักฐานที่ปรากฏสำหรับเรื่องราวของทหารไทยในแวดวงบันเทิง เพลง และภาพยนตร์ ครูเพลงหลายท่านเห็นตรงกันว่าใน พ.ศ.2520 เป็นยุคที่สังคมไทยเผชิญกับภัยก่อการร้ายและคอมมิวนิสต์ สมัยนั้นเพลงลูกทุ่งและภาพยนตร์ไทยยังมีชีวิต นักแต่งเพลง นักสร้างภาพยนตร์ ทยอยแต่งเพลงปลอบขวัญทหาร และให้กำลังใจผู้ที่กำลังจะเข้าทำงานรับใช้ชาติ หลากหลายเพลง
ดังจากที่เราได้ยินท่อนฮิตๆ จากเพลงทหารเกณฑ์คนจน ของ เอกพจน์ วงศ์นาค ว่า ฝึกอีกแล้วหรือเรา ตั้งแต่เช้ายันค่ำ ครูเขาสั่งให้ทำ จำต้องก้มหน้าทน เราเป็นเพียงทหารเกณฑ์คนจน ใช่ลูกนายพันใช่หลานนายพล โถเราแค่พลทหาร เกียรติต้อยต่ำ หน้าดำก็เพราะทำงาน อยากขอร้องท่านผู้การได้โปรดสงสารทหารสักหน่อย และเขายังมีผลงานเพลงชื่อว่า ลาน้องสองปี เล่าเรื่องชีวิตของพลทหาร ถือว่าฮอตฮิตที่สุดในเวลานั้น
"ยอดรัก สลักใจ" ขุนพลเพลงลูกทุ่งผู้จากไป ก็ได้ฝากผลงานเพลงที่เกี่ยวข้องกับทหารเอาไว้หลายเพลง เช่น ทหารเรือมาแล้ว หรือเพลง ทหารเกณฑ์ผลัดสอง เอาเฉพาะท่อน โอ้กานดาตาหวาน ทหารเกณฑ์ขอลาจากน้อง คำสั่ง สังกัดกรมกอง ลาน้องไปเพียงสองปี ไปเป็นพลทหารรับใช้ชาติ ให้สมศักดิ์ศรี สั่งน้องเจ้าคนดี อยู่ทางนี้คอยพี่มา ก็เหมือนจะติดปากคนรุ่นพ่อมาจนทุกวันนี้
ถัดมากอีกหลายปี เพลงลูกทุ่ง อย่าง หนุ่ม นปข หรือ ทหารเกณฑ์ผลัดสอง ของสุริยา ฟ้าปทุม ก็เป็นเพลงฮิต เอาเฉพาะหนุ่ม นปข ของครูสุรินทร์ ภาคศิริ เล่าเรื่องราวจากข่าวที่เกิดขึ้นจริงของทหารไทยที่ลาดตระเวนในลำน้ำโขง หรือเพลง ทหารใหม่ไปกอง ก็ยังเป็นเพลงลูกทุ่งคงคุณค่ามาจนทุกวันนี้
ในขณะเดียวกัน นอกจากเพลงปลอบขวัญทหารแล้ว เพลงรักแบบ ทหารอากาศขาดรัก ของ เสกศักดิ์ พู่กันทอง ก็เป็นอีกสไตล์ที่พรรณนาหัวใจของทหารไทยได้อย่างแจ่มชัด
ความฮิตจากเพลงเหล่านี้ ทำให้วงการภาพยนตร์ไทยยุคนั้นสร้างภาพยนตร์เรื่อง กองพันทหารเกณฑ์ในปี 2527 หรือ ผู้กองยอดรัก ในเวลาต่อมา
เวลาผ่านสถานการณ์สังคมเปลี่ยน เพลงทหารในวงการยังอยู่ แต่เปลี่ยนสไตล์และเนื้อหา ดูเฉพาะเพลงแร็ป ชื่อว่า ราตรีสวัสดิ์ ของ "กอล์ฟ ฟักกลิ้งฮีโร่" เล่าเรื่องของทหารไทยที่ทำงานในจังหวัดชายแดนภาคใต้ บางท่อนว่า วันนี้ฉันมีนิทานอยากเล่าให้เธอฟังนิทานเรื่อง ท.ทหารอดทน เวลาเขายืนเขาแนบปืนกลไว้ข้างกาย ทั้งที่เขาไม่เคยใจร้ายและไม่เคยคิดฆ่าคน แต่เป็นอีกคืนที่เขาต้องออกลาดตระเวน เป็นหน้าที่ของกองพันทหารราบผู้รักตัวเองน้อยกว่าชนในชาติไทย เพราะรู้ว่าเลือดเนื้อเขาจะสละไม่ให้เราเป็นทาสใคร ก็สะท้อนภาพชีวิตของทหารไทยในยุคใหม่ อาจจะเปลี่ยนเรื่องฉากและชีวิต จากเดิมเผชิญกับภัยคอมมิวนิสต์หรือสะท้อนชีวิตคนจน ภาพเพลงทหารล่าสุดก็สะท้อนให้เห็นถึงปัญหาใหม่ๆ ในสังคมไทยที่กำลังเผชิญอันเนื่องมาจากชายแดนใต้
